MAŁOPOLSKI OGRÓD SZTUKI, KRAKÓW
LOKALIZACJA: | Kraków, ul. Rajska |
INWESTOR: | Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie |
AUTOR: | arch. Krzysztof Ingarden |
WSPÓŁPRACA AUTORSKA: | arch. Jacek Ewý |
PROJEKT: | 2005–2008 |
REALIZACJA: | 2010–2013 |
OTWARCIE: | 10/2012 |
POWIERZCHNIA UŻYTKOWA: | 4.363,5 m2 |
NAGRODY: | Nagroda X-lecia konkursu Kraków - Mój Dom - Nagroda Honorowa przewodniczącego kapituły prof. Witolda Cęckiewicza |
Nagroda główna S.ARCH 2016 International Project Award | |
Nominacja do nagrody European Union Prize for Contemporary Architecture - Mies van der Rohe Award 2015 | |
Nagroda Przyjazne przestrzenie UIA 2014 | |
Nagroda Województwa Małopolskiego im. Stanisława Witkiewicza 2014 | |
Nagroda Specjalna SARP w konkursie Nagroda Roku 2012 | |
Nagroda Platinum A' Design Award 2014 | |
Nagroda w konkurskie Salon Architektury 2013 organizowanym przez Małopolską Okręgową Izbę Architektów RP | |
Wyróżnienie 2013 TOP 10 Architecture portalu gooood.hk | |
Nagroda Iconic Award 2013 w kategorii architektura użyteczności publicznej | |
Nagroda I stopnia Budowa Roku 2012 przyznana w konkursie Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa w kategorii budynki nauki i oświaty | |
Laureat plebiscytu Kraków - Mój Dom 2013 w kategorii budynek użyteczności publicznej | |
Tytuł „Obiekt Roku 2012” przyznany w plebiscycie Polska Architektura XXL | |
Laureat II edycji Nagrody Architektonicznej „Polityki” | |
Nagroda Brick Award 2013 Edycja Polska przyznana w kategorii budynek użyteczności publicznej | |
Tytuł „Najpiękniejszy obiekt z ceramiki” przyznany przez użytkowników portalu Architektura Inspiracji | |
Wyróżnienie „Budowlana Firma Roku 2012” przyznane Ingarden & Ewy przez miesięcznik „Builder” w kategorii „Architekci” za osiągnięcia twórcze w dziedzinie architektury, ze szczególnym uwzględnieniem projektu Małopolski Ogród Sztuki w Krakowie, za znakomite projekty rozsławiające polską twórczość architektoniczną | |
Nagroda Architizer A+ Award 2013 Popular Choice Winner zdobyta w kategorii obiekty kultury: teatry i centra sztuki performatywnej | |
Wyróżnienie w konkursie o nagrodę im. Macieja Nowickiego „Architektura Innowacyjna” 2013 | |
Nagroda ArchDaily Building of the Year 2012 zdobyta w kategorii budynki o funkcji kulturalnej | |
Nagroda w konkursie im. Janusza Bogdanowskiego dla najlepszej realizacji architektonicznej roku 2012 w Krakowie |
ARCHITEKT PROWADZĄCY: | arch. Piotr Urbanowicz arch. Sebastian Machaj, arch. Agata Staniucha, arch. Sylwia Gowin |
ZESPÓŁ PROJEKTOWY: | arch. Piotr Hojda, arch. Jakub Wagner, arch. Piotr Kita, arch. Bartosz Haduch, arch. Maciej Szromik, arch. Anna Kula, arch. Marta Brańska, arch. Bogdan Blady, arch. Krzysztof Stępniak |
WSPÓŁPRACA: | K3 Pracownia Projektowa: arch. Piotr Chuchacz, arch. Benedykt Bury, arch. Rafał Chowaniec |
PROJEKT WNĘTRZ: | Ingarden & Ewý Architekci Pracownia S.C.: arch. Agnieszka Cwynar-Łaska, arch. Marta Spodar |
AKUSTYKA: | Inter-Eko sp. z o.o |
TECHNOLOGIA SCENY: | Przedsiębiorstwo Projektowo-Usługowe „OTO” |
KONSTRUKCJA: | GSBK Biuro Konstrukcyjne s.c. |
INSTALACJE: | TW Engineers sp. z o.o. |
INSTALACJE ELEKTRYCZNE: | ES-System S.A. |
PROJEKT ZIELENI: | Land Arch s.c. |
O PROJEKCIE:
Projekt Małopolskiego Ogrodu Sztuki powstał w 2005 r. jako projekt konkursowy, realizacja obiektu rozpoczęła się w 2010 r., a zakończyła w 2012 r. Budynek zlokalizowany jest w pobliżu ulicy Karmelickiej, naprzeciwko nowego gmachu Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie.
Punktem wyjścia do opracowanej koncepcji projektu była przestrzeń teatralno-koncertowo-konferencyjna sali wielofunkcyjnej, która została wpisana w gabaryty starej hali XIX-wiecznej ujeżdżalni koni, użytkowanej w ostatnich latach jako zaplecze magazynowe i warsztatowe Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie. Wejście do sali prowadzi przez foyer zlokalizowane w przedniej części dawnej hali. W projekcie przewidziano możliwość rozsunięcia ściany dzielącej foyer z salą w celu utworzenia jednej dużej przestrzeni artystycznej, targowej lub konferencyjnej. Przestrzeń ta łączy się wizualnie ze strefą wejściowo – komunikacyjną. Ta całkowicie przeszklona strefa została umieszczona przed dawną elewacją hali. Decyzja o jej przeszkleniu podyktowana jest chęcią ekspozycji zabytkowej elewacji, a także połączenia wizualnego z przestrzenią „ogrodu sztuki” znajdującego się przed budynkiem. Ta część, zadaszona aczkolwiek zewnętrzna przestrzeń, stanowi miejsce pośrednie pomiędzy ulicą a budynkiem. Ten teren pogranicza jest miejscem możliwych działań artystycznych, począwszy od plenerowych wystaw, do happeningów i projekcji multimedialnych, a także organizacji targów i promocji handlowych. Ustawienie wymienionych przestrzeni współosiowo – od ulicy i przedpola budynku, aż po scenę, przy możliwości otwarcia poprzecznych ścian, tworzy jedną wielką elastyczną przestrzeń do działań artystycznych i komercyjnych. Druga część obiektu – mediateka (arteteka) jest nowym budynkiem dostawionym od ulicy Szujskiego. Mieści na trzech kondygnacjach zbiory multimedialne związane tematycznie ze sztuką – na pierwszym piętrze zbiory muzyczne, wyżej sztuki plastyczne i literaturę. Obie części wiążą się w jeden układ funkcjonalny za pośrednictwem przestrzeni kawiarni zlokalizowanej na najniższym poziomie.
O projekcie Małopolskiego Ogrodu Sztuki napisali:
Dawid Hajok, dziennikarz: „Choć uroczyste otwarcie 19 października już mówi się o nim: krakowskie centrum Pompidou. Małopolski Ogród Sztuki intryguje architekturą doskonale wpisaną w otoczenie starego Krakowa.” (Gazeta Wyborcza w Krakowie 14.09.2012);
Janusz Sepioł, senator, Marszałek Województwa Małopolskiego w latach 2002–2006: „…Ten budynek to czysta emanacja idei gesamtkunstwerk.” (Gazeta Wyborcza, 14.09.2012) „…Budynek, choć wpisany w stereometrię tego fragmentu miasta, jest ostentacyjnie inny. Faktura, kolor, relacja z ulicą, artykulacja fasady, w której zaciera się podział na kondygnację i która nie jest zwykłą ścianą z wyciętymi otworami okiennymi, ale też nie jest kurtyną – to wszystko przesądza o odrębności. Choć silnie odczuwalny jest związek z tym, co zastane, z przeszłością miejsca (istniejące drzewo, ceglana ściana frontowa), to jednocześnie wchodzimy w przestrzeń nową, niekonwencjonalną, w której dach zdaje się być stworzony z tej samej konstrukcji i materiału, co zewnętrzne ściany. Powiada się – przynajmniej tak twierdzi Bruno Zevi – że architektura jest sztuką przestrzeni. To, co porusza w tym budynku, to niezwykłe, nieoczekiwane perspektywy – otwarcia widokowe rozciągające się na wiele metrów.” („Małopolski Ogród Sztuki” – wydawnictwo Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie) – w przygotowaniu;
Krzysztof Orzechowski, dyrektor Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie: „…Małopolskiemu Ogrodowi Sztuki poświęciłem osiem lat. Najpierw idei, potem budowie. U podstaw mojego pomysłu legły światowe trendy w architekturze i sztuce. Dzisiaj nie buduje się teatru dla teatru, galerii dla galerii, kina dla kina, ale tworzy się nowoczesne, wielofunkcyjne ośrodki kultury, przestrzenie tętniące życiem od rana do późnego wieczora, otwarte zarówno dla odbiorców, jak i dla twórców reprezentujących różne dziedziny kreacji artystycznej, a także dla specjalistów zajmujących się wystawiennictwem czy edukacją. Najnowsze, ugruntowane już mody nakazują łączenie gatunków sztuki, ich syntezę. („Czym dla mnie jest Małopolski Ogród Sztuki?” w: „Małopolski Ogród Sztuki” – wydawnictwo Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie) – w przygotowaniu;
Krzysztof Bień, architekt, członek jury Nagrody im. J. Bogdanowskiego: „…Takt i wyczucie miejsca, użycie właściwych materiałów budowlanych oraz poszanowanie zastanej architektury – wszystko to przyczyniło się do uporządkowania zaniedbanych dawniej ulic Rajskiej i Szujskiego, wzbogaciło zastaną przestrzeń miejską i – mam taką nadzieję a nawet pewność, że miejsce to stanie się jeszcze jedną ikoną Krakowa.” – Laudacja z okazji przyznania w 2012 r. nagrody im. Profesora Janusza Bogdanowskiego dla Małopolskiego Ogrodu Sztuki.