PAWILON WYSPIAŃSKI 2000, KRAKÓW
| LOKALIZACJA: | Kraków, pl. Wszystkich Świętych |
| INWESTOR: | Fundacja Wyspiański 2000 / Gmina Miejska Kraków |
| IDEA: | Andrzej Wajda |
| AUTOR: | arch. Krzysztof Ingarden |
| WSPÓŁPRACA AUTORSKA: | arch. Jacek Ewý |
| PROJEKT: | 1998–2001 |
| REALIZACJA: | 2006–2007 |
| POWIERZCHNIA UŻYTKOWA: | 620 m2 |
| NAGRODY: | Nagroda I stopnia w konkursie o tytuł Krakowskiego Architekta Roku 2008 w kategorii budynek użyteczności publicznej |
| „Bryła Roku 2007” – II nagroda w plebiscycie portalu bryla.pl | |
| Nominacja do Nagrody Roku SARP 2007 | |
| Wyróżnienie w konkursie „Kraków bez barier” w kategorii obiekty użyteczności publicznej najlepiej dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych |
| ARCHITEKT PROWADZĄCY: | arch. Jacek Dubiel |
| ZESPÓŁ PROJEKTOWY: | arch. Grzegorz Miąsko, arch. Piotr Hojda, arch. Sebastian Machaj, arch. Jakub Wagner, arch. Bartosz Haduch, arch. Krzysztof Stępniak, arch. Bogdan Blady, arch. Wojciech Pąprowicz |
| PROJEKT WNĘTRZ: | Ingarden & Ewý Architekci Pracownia S.C.: arch. Agnieszka Cwynar-Łaska, arch. Marta Spodar |
| KONSTRUKCJA: | GSBK Biuro Konstrukcyjne s.c. |
| INSTALACJE: | Ove Arup & Partners International Limited sp. z o.o. Oddział w Polsce |
O PROJEKCIE:
Budynek zrealizowany w 2007 r. wypełnia lukę w tkance Starego Miasta Krakowa, powstałą po wyburzonym w 1939 r. budynku „Pod Lipką” znajdującym się w narożniku ul. Grodzkiej i pl. Wszystkich Świętych. Jest to niezwykle eksponowane miejsce, położone na „trakcie królewskim”, pomiędzy Rynkiem Głównym a Wawelem, w sercu XIII-wiecznego układu lokacyjnego, otoczone zabytkowymi budowlami, od gotyku począwszy. Pomiędzy Rynkiem a Wzgórzem Wawelskim unosi się także duch Stanisława Wyspiańskiego, jego witraże i polichromie znaleźć można w kościołach: Fanciszkanów i w Mariackim. Zdefiniowanie właściwej temu historycznemu miejscu kompozycji funkcjonalnej i formalnej budynku i ustalenie odpowiedniego poziomu odniesienia do historycznego otoczenia było głównym zadaniem projektowym.
Dwie główne funkcje budynku: informacyjna i ekspozycja witraży wymagały odrębnego typu przestrzeni wnętrza. Podczas gdy witraże winny być eksponowane we wnętrzu wysokim spokojnym i ciemnym, to część publiczna i informacyjna winna mieć otwarty, jasny charakter, być widoczna z zewnątrz i na odwrót; plac Wszystkich Świętych i budynek Pałacu Wielkopolskich (budynek Urzędu Miasta) powinien być widoczny z jej wnętrza. Projektanci znaleźli rozwiązanie połączenia tych sprzecznych wytycznych – tak że elewacja ma charakter transparentny i zamknięty zarazem. Ponadto jej materiał pozwala na nawiązanie dialogu z sąsiednimi budynkami, przede wszystkim ceglanymi gotyckimi kościołami Franciszkanów i Dominikanów. Zastosowano w elewacji specjalną formę cegły, o trapezoidalnym przekroju i pionowym układzie. Taki układ stworzył rodzaj zewnętrznej ruchomej kurtyny, zewnętrznych żaluzji. Stworzono nową formę kurtyny ceramicznej, która jest dostosowana do potrzeb funkcjonalnych i oświetleniowych wnętrza i jest zarazem w swoim wyrazie na wskroś współczesna, pozostając w ścisłym związku z historią miejsca.
Jest to kolejna próba biura IEA tworzenia współczesnej architektury wynikająca z analizy miejsca i zrozumienia relacji pomiędzy tradycyjnym i współczesnym językiem architektonicznym.
Budynek w 2009 r. uzyskał Nagrodę SARP, Izby Architektów i Prezydenta Miasta Krakowa na najlepszy budynek wybudowany w Krakowie w ostatnim XX-leciu.
POPRZEDNI
